🎭 Κεκλεισμένων των Θυρών του Ζαν Πωλ Σαρτρ – Η Κόλαση Είναι Οι Άλλοι 🔥

Το θεατρικό έργο Κεκλεισμένων των Θυρών (Huis Clos, 1944) του Ζαν-Πωλ Σαρτρ αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά δείγματα υπαρξιστικού δράματος του 20ού αιώνα. Ένα έργο φιλοσοφικό, σκοτεινό, εσωτερικά ανήσυχο και αμείλικτο. Μια «κόλαση» που δεν χρειάζεται φωτιές και βασανιστήρια, γιατί είναι βαθιά ανθρώπινη — ή, καλύτερα, βαθιά διαπροσωπική.

📜 Υπόθεση και χώροι εγκλεισμού

Η πλοκή είναι απλή: τρεις άνθρωποι —ο Γκαράν, η Ινές και η Εστέλ— βρίσκονται σε ένα κλειστό δωμάτιο. Είναι νεκροί και βρίσκονται στην κόλαση. Όμως η κόλαση δεν έχει διαβόλους ή πίσσα, αλλά μόνο ένα δωμάτιο χωρίς καθρέφτες και χωρίς ύπνο. Εκεί, αναγκάζονται να εκτεθούν στο βλέμμα του Άλλου και να βασανίζονται μέσα από αυτό. 🔍👁️

🎭 Χαρακτήρες και σκιαγράφηση

• 👔 Γκαράν: πρώην δημοσιογράφος, δειλός και προδότης, που διψά για επιβεβαίωση.

• 🪞 Ινές: σκληρή, σαρκαστική, η μόνη που αποδέχεται ανοιχτά την ενοχή της.

• 🌹 Εστέλ: εύθραυστη, ματαιόδοξη, αποφεύγει να δει την αλήθεια για τον εαυτό της.

Μαζί σχηματίζουν ένα φαύλο κύκλο ψυχικού βασανισμού, όπου ο καθένας γίνεται ο «βασανιστής» του άλλου.

📚 Ιστορικό και φιλοσοφικό υπόβαθρο

Το έργο γράφτηκε και πρωτοπαρουσιάστηκε το 1944 στο Παρίσι, κατά τη Ναζιστική Κατοχή. Ο Σαρτρ, ήδη φιλόσοφος και συγγραφέας, χτίζει εδώ το υπαρξιστικό του δόγμα: «Ο άνθρωπος είναι καταδικασμένος να είναι ελεύθερος». Η διάσημη φράση «Η κόλαση είναι οι άλλοι» εκφράζει τη δυσκολία της συνύπαρξης και τη φυλακή του βλέμματος του Άλλου. 🔒🔥

🎭 Πρεμιέρες και παραστάσεις

Πρώτη πρεμιέρα: 27 Μαΐου 1944, Théâtre du Vieux-Colombier, Παρίσι.

Στην Ελλάδα ανέβηκε τη δεκαετία του ’50 και έχει διαχρονικά σκηνικές αναβιώσεις.

🎟️ Η εμπειρία του θεατή

Το έργο αφήνει τον θεατή με ταραχή και βαθύ στοχασμό:

• Τι είναι η ενοχή;

• Είμαστε ποτέ στ’ αλήθεια μόνοι;

• Μπορούμε να υπάρξουμε χωρίς τον Άλλο;

Με σωστή σκηνοθεσία, γίνεται μια καθηλωτική ψυχαναλυτική εμπειρία εγκλεισμού.

🖋️ Ο συγγραφέας

Ο Ζαν-Πωλ Σαρτρ (1905–1980): φιλόσοφος, θεατρικός συγγραφέας, διανοούμενος, που αρνήθηκε το Νόμπελ Λογοτεχνίας (1964). Το Κεκλεισμένων των Θυρών είναι ίσως το πιο εμβληματικό του έργο, γιατί παντρεύει τη φιλοσοφία με την ίδια τη θεατρική πράξη.

🎬 Επίλογος

Έργο λιτό, κλειστοφοβικό, αλλά βαθιά ανθρώπινο. Ο Σαρτρ δεν χαρίζεται: μας φέρνει αντιμέτωπους με τον καθρέφτη του άλλου. Ο θεατής φεύγει με το αίσθημα ότι οι πόρτες που μας φυλακίζουν… είναι συχνά οι ίδιοι οι άνθρωποι γύρω μας. 🚪

Μετάφραση - ραδιοσκηνοθεσία: Γρηγόρης Γρηγορίου

Ακούγονται οι ηθοποιοί: Χρήστος Δοξαράς, Χρήστος Τσάγκας, Άννυ Πασπάτη, Αγνή Βλάχου

💡 Ερώτηση για εσάς:

Αν βρισκόσασταν «κλεισμένοι» σε ένα δωμάτιο χωρίς καθρέφτες, αλλά μόνο με την αντανάκλασή σας στα μάτια των άλλων, πώς νομίζετε ότι θα σας έβλεπαν; 👁️

✍ Angeli Georgia – Storyteller of Light ✍